Recensie: ‘Ons belang in Europa’
In mei jl. heeft het Wetenschappelijk Bureau GroenLinks i de bundel Ons belang in Europa gepubliceerd. Een aantal hoofdstukken is ook nu, na de EP-verkiezingen, de moeite van het lezen zonder meer waard. Aysel Sabahog(lu en Bart Snels stellen in de inleiding dat de suggestie dat er één Nederlands belang bestaat, een vorm van antipolitiek is.
“Europese politiek is (…) echte politiek, gebaseerd op belangentegenstellingen en verschillende idealen. Suggereren dat er één Nederlands belang bestaat, is de dood in de democratische pot. Deze degradatie van de Europese politiek gaat uiteindelijk ten koste van ieders belang, hoe dat ook wordt gedefinieerd.”
Een greep uit de verschillende bijdragen. Hoogleraar politicologie Rinus van Schendelen wijst op domme en slimme vormen van belangenbehartiging in de Europese Unie. Tweede Kamerleden verkeren in een spagaat tussen nationaal bestuur en Europees beleid. Politieke partijen willen stembustoezeggingen nakomen, maar kunnen dat maar weinig waarmaken vanwege de verplaatsing van de politiek naar de EU. Volgens Van Schendelen moet de Tweede Kamer gezien worden als een branchevereniging: Haagse politici zouden er goed aan doen de contacten met de Europese collega’s aan te halen als ze de besluitvorming in de EU willen beïnvloeden.
Arbeidsrechtadvocate Diana de Wolff pleit voor meer Europese sociale politiek. Geen race to the bottom, maar bijvoorbeeld maatregelen die de positie van werknemers overal ter wereld beschermen. Zij pleit voor een Europa als motor van sociale ontwikkeling.
Hoogleraar Jan Rood, verbonden aan Instituut Clingendael, laat zien dat Europa een machtige soft power is: een unie die landen met handelsovereenkomsten, associatie- en stabilisatie-akkoorden, nabuurschapsbeleid en de mogelijkheid van lidmaatschap probeert te verleiden tot het naleven van fundamentele waarden.
Clingendael-onderzoeker Stephan Slingerland betoogt dat Nederland tot op zekere hoogte gebaat is bij een gezamenlijke aanpak van de energiezekerheid. De EU zou afspraken moeten maken over de gezamenlijke aanpak van toekomstige gascrises, zonder de baas te worden over onze gasbel.
Aysel Sabahog(lu (red.), Ons belang in Europa , Wetenschappelijk Bureau GroenLinks, Utrecht 2009.
Download deze bundel op de website van GroenLinks