Buma’s schraplijstje
donderdag 21 februari 2013, 16:04, Paul de Hen
Wat moet de Europese Unie i eigenlijk doen? CDA-leider Sybrand van Haersma Buma i kwam in een interview met De Volkskrant met concrete voorstellen te komen. De krant maakte er een “Buma-lijstje” bij van richtlijnen – Europese wetgeving i dus – die wat hem betreft kunnen verdwijnen
Verdienstelijk, om de discussie zo een zet te geven. Maar het is niet genoeg. Buma’s lijstje is een allegaartje van bestaande richtlijnen (Nitraat, Bodemrichtlijn, Cookiewetgeving, Fijnstof, Energielabel woningen, APK-keuring, zwangerschapsverlof, gezinshereniging migranten), richtlijnen die op initiatief van de Europese Commissie voor modernisering zijn voorgedragen bij de lidstaten en het Europees Parlement i (Aanbesteding), concrete ontwerprichtlijnen (Pensioen, vrouwen quotum voor topfuncties in bedrijven) en zelfs een onbekookt plan dat ergens in Brussel omhelsd is zonder dat er – vooralsnog – een serieus voorstel ligt: namelijk het idee om per lidstaat nationale mediaraden verplicht te stellen. De inkomensgrens sociale huurwoningen, die Buma ook noemt, is geen Europese richtlijn, maar een interpretatie die is afgesproken tussen Den Haag en de Europese Commissie
Het doet vermoeden dat Buma maar wat bij elkaar heeft geraapt aan onderwerpen die in sommige kringen goed liggen, zoals het zeer omstreden vrouwenquotum, de voor een deel van de boeren lastige nitraatrichtlijn, die het uitrijden van mest beperkt, en waarvan Nederland overigens een gedeeltelijke verruiming heeft, of het energielabel waarin de meeste huizenkopers totaal niet geïnteresseerd blijken.
Dat geeft echter geen antwoord op de vraag wat de grenzen zijn van de taak van de Europese Unie. De voorliggende vraag is: wat willen we eigenlijk samen doen? En de daarop aansluitende vraag is: en wat heeft dat voor consequenties voor wet- en regelgeving?
De interne markt, het zelfs onder geharde ‘’eurosceptici’’ niet omstreden deel van de Europese samenwerking, is een mooi voorbeeld. Afspreken dat er vrij verkeer van goederen en diensten tussen de lidstaten is bleek in de praktijk een enorme hoeveelheid Europese regels te vergen, omdat iedere lidstaat zo zijn eigen opvattingen had over technische normen en regels, vaak zo opgesteld dat het eigen bedrijfsleven er impliciet door werd bevoordeeld. Nog steeds wordt de naïeve gedachte gecolporteerd dat iedere lidstaat best zijn eigen regels en normen zou kunnen stellen, als we maar afspreken dat daar aan de grens en bij het plaatsen van orders geen rekening mee wordt gehouden. Dat is al geprobeerd en het bleek niet te werken. Een simpele basisafspraak brengt zo een massa detailregels mee. Ook op andere terreinen.
Buma heeft geen moeite met vergaande Europeanisering van het financieel-economische beleid, ten behoeve van het beter laten functioneren van de muntunie. Dat zal veel verdergaande Europese inmenging in nationaal beleid meebrengen, waarvan de ontwerp-Pensioenrichtlijn waar Buma tegen is, een onderdeel is. Misschien is het een slecht ontwerp dat inderdaad Nederlandse belangen schaadt, maar aanpassen is iets anders dan afwijzen van iedere regeling.
Zo kan het Buma-lijstje verder worden afgelopen. De CDA-leider maakt een punt van het Europees vaststellen van minimaal sociaal recht – zwangerschapsverlof . Maar waarom dan niet, zoals veel Britten, van de werktijdenrichtlijn? De wezenlijkere vraag is: Moeten de EU-landen i eigenlijk wel basisregels voor sociaal beleid afspreken? Het antwoord kan ja zijn, bijvoorbeeld omdat daarmee het functioneren van de interne markt verbeterd wordt. Of omdat een minimum aan sociale bescherming een Europese verworvenheid is. Als het antwoord ja is vallen zulke Europese regels op hun plaats.
Andere regels zijn al af te leiden uit het simpele bestaan van open grenzen. Bijvoorbeeld de APK. Oude auto’s die nu volgens EU-regels APK-gekeurd worden, kunnen op de weg komen in andere lidstaten. Misschien is de APK ook aan herziening toe, nu auto’s steeds veiliger en solider zijn geworden, maar dat is geen argument om van een Europese richtlijn af te zien.
Gevraagd dus: heropening van de fundamentelere discussie, die over de taken van de Europese samenwerking. Daarmee moet de CDA-leider ook na deze publicatie nog beginnen.