Publicaties

Tot de opmerkelijkste commentaren die mij n.a.v. het Griekse drama onder ogen kwamen behoorde dat van Melvyn Krauss, emeritus hoogleraar in New York, op 30 juli in De Volkskrant. Titel: “De Griekse crisis heeft de euro sterker gemaakt”.

Krauss: “De belangrijkste Griekse les is dat het verlaten van de euro zo angstwekkend is dat zelfs de harde kern van de radicalen in Griekenland ervoor terugschrikt. Dat betekent dat de ‘euro van regels en hervormingen’ de wind fors in de zeilen krijgt en de radicalen in en buiten Griekenland in de verdediging drukt. Zelfs de opperradicaal van Griekenland, premier Tsipras, heeft zijn extreem-linkse standpunten verlaten. Hij kon de euro niet veranderen, en daarom heeft hij zijn beleid veranderd. Waarom moeten we pessimistisch zijn over de toekomst van de euro als zijn vijanden de witte vlag hijsen?”

Ik laat de doelbewuste framing en demonisering van Tsipras als ‘extreem-links’ en vijand van de euro even buiten beschouwing. Wat Tsipras wilde, was helemaal niet zo radicaal, want in feite klassiek-Keynesiaans stimuleringsbeleid, dat door veel economen als veel verstandiger wordt voorgestaan dan het huidige bezuinigingsbeleid dat Griekenland juist verder de afgrond in geholpen heeft.

Het gaat mij nu om iets anders, de basis onder de triomfantelijke ondertoon van Krauss, die namelijk een grote bedreiging voor een democratisch Europa vormt – namelijk voor het geloof van de burgers dat Europa ook ‘hun’ Europa is, en zij er ook nog iets over te zeggen hebben. Niet het feit dat Krauss een bepaalde politiek-economische koers voorstaat is hier het probleem, maar het feit dat de euro elke alternatieve koers volgens hem onmogelijk zou maken – en hij dat toejuicht.

Krauss’ juichkreet is namelijk de juichkreet van de dictator: U kunt wel iets anders willen, maar U heeft lekker geen keus. Want wat staat er feitelijk in het citaat? Dat de euro de kiezers elke mogelijkheid ontneemt om nog zelf iets anders dan ‘hervormingen’ te willen – waarbij ‘hervormingen’ dan eufemistisch staat voor verlaging van pensioenen, verslechtering van het ontslagrecht en anderssoortige afbraak van de welvaartsstaat. Het was daartegen dat de Griekse kiezer in januari in opstand kwam en daarom dat de vorige corrupte regering werd weggestemd.

Krauss’ boodschap is helder: die Griekse kiezer heeft gelukkig niets meer te willen. Referenda? Houdt ze maar zoveel U wilt, maar ze veranderen toch niets.

Velen zullen nu in eerste instantie schouderophalend reageren: ach, dat is gewoon het probleem van die slecht functionerende Grieken. Maar het raakt uiteindelijk iedereen, omdat hier het basisprincipe van de democratie op het spel staat. Namelijk dat er niet slechts één beleidssmaak bestaat, maar meer opties zijn.

Ook Nederland wordt namelijk herhaaldelijk geconfronteerd met verplichtingen en maatregelen die lijnrecht ingaan tegen wat de eigen bevolking in meerderheid wenst, en waarover ze tegelijk dus steeds minder te zeggen heeft.

Niet alleen niet op nationaal niveau, omdat het nationale niveau daar steeds minder over gaat, maar ook op internationaal niveau, omdat de democratie in Brussel nog minder naar behoren functioneert dan binnen de afzonderlijke staten.

Dat heeft niet alleen te maken met de nog altijd beperktere bevoegdheden van het Europese parlement, of het ontbreken van een echte regering, waardoor er ook geen echte oppositie bestaat. De traditionele grote middenpartijen nemen allemaal tegelijk deel aan de Coalitie van de Macht, dus voor zover er oppositie is, kan die als populistisch en anti-Europees weggezet worden. Daardoor kan die meestal geen deuk in een pakje boter slaan, terwijl tegelijk de door haar verwoorde sentimenten breder worden gedeeld. Dat was ook de les van het referendum van 2005.

De Europese verkiezingen zijn nog steeds amper van invloed op de Europese Commissie, waarin vooral elk land een plaatsje krijgen moet. Het zijn bovendien ook de andere regeringen die – zie de Griekse kwestie – samen bepalen hoeveel ruimte een land krijgt om eigen beleid te voeren, maar daarvoor tegelijk aan niemand (behalve ieder voor zich aan hun eigen nationale parlement) verantwoording schuldig zijn. Merkel en Rutte kunnen niet door Brussel naar huis gestuurd worden, en evenmin door Athene dat hun maatregelen het meeste voelt.

Nog gevaarlijker voor de steun onder de Europeanen voor Europa is echter iets anders. Dat is, dat als gevolg van de eenzijdig op economische groei en uniformering van de markt gerichte koers die Brussel al decennia vaart, het belang van grote bedrijven het wint van dat van gewone burgers. Die hebben zelden de financiële en organisatorische capaciteit om zich tot een krachtige Europese lobby te verenigen. Tabaksgigant Philip Morris heeft in Brussel bijvoorbeeld meer dan tweehonderd beroepslobbyisten rondlopen. Daar kan, als het om de beïnvloeding van wetgeving gaat, geen goedwillende artsenorganisatie tegenop, ook zonder dat een minister – zoals ooit Hans Hillen – betaald tabakslobbyist hoeft te zijn.

Met de op de belangen van dergelijke multinationals toegeschreven arbitrage-overeenkomst ISDS binnen het handelsaccoord TTIP zullen de burgers en hun nationale democratieën nog meer op achterstand worden gezet, omdat bij een democratisch besloten wetswijziging die niet met de financiële belangen van een multinational stroken, enorme schadeclaims wegens gemiste winsten dreigen.

Concreet: omdat Morris nu tegen Australië procedeert vanwege de nieuwe antirookwetgeving, ziet Nieuw-Zeeland van overname daarvan af. Als het TTIP ingang vindt, staan dergelijke beperkingen van democratische rechten ons ook in Europa te wachten, en zullen de Europese burgers zich dan nog meer van Brussel vervreemden. En een Europa zonder Europeanen is op den duur politiek niet levensvatbaar. Alleen dat al is een reden waarom elke fatsoenlijke parlementariër in Brussel het TTIP in de huidige vorm naar de prullemand dient te verwijzen.

Thomas von der Dunk, 5 augustus 2015

In the avalanche of studies, reports, opinions, tweets, leaks and desperate utterings on Greece and Europa, would it be an idea to start to sort out more calmly and more decisively what we as European citizens actually agree on and where the more important differences lie. And to try to cut to the center of the debate, since there is little time to loose?:

If I may give it a shot to describe what we may agree on, this may give space for another dialogue on our European shared future:

1. a) Europe is much larger in history, scope, past experience and future ambition than the current ‘debt overhang crises’ or ‘euro’ stories, however crucial treating debts and having a solid European currency may be.
2. b) The common currency project of the ‘euro’ is in the eyes of many ‘unvollendet’. It has been launched on incomplete foundations, notably with too little sense of the necessity for internal redistribution mechanisms, given the heterogeneous nature of the European MS economies.
3. c) The transformations and possible convergence of Member States’ economies into a European internal market and monetary union – which would help us face some of the major challenges of globalisation more collectively- are very complex processes indeed. They should be therefore be undertaken with the utmost care to accommodate economic fundamentals; with a realistic sense of Europe’s deeprooted cultural diversity and with respect for democratic ownership. The European transformations are in their nature slow change processes, which take time, for proper dialogue and genuine adaptation. They should be moved with care and not be shoved down people’s throats.
4. d) Europe will only work if more Europeans than is the case today feel Europe is ’theirs’, and European development pertaining to their future. However hard many people in Brussel may work (I am not a Brussels basher), however committed some European technocrats carry out their duties: if you do not take along more people in drawing up, debating, executing and continuously energizing the European programs, these programs are bound to fail in the end.
5. e) Greece occupies so many people’s minds because the Greek case demonstrates the deeper challenges and differences in Europe. Like any other country, Greece’s political economy has its own historical difficulties which independently of being in or out of the eurozone need to be addressed. Many Greeks feel this too, but are now put too much with their backs against the wall to discuss more openly where they consider things need to change.
6. f) The Greek debt crisis has vastly complicated things. The debt overhang has been handled inadequately, too inflexibly by the creditors, but also unsmartly in times by the debtors. Most economists agree that the Greek debts are probably impossible to repay and the longer you postpone making that diagnosis official the worse the humanitarian disaster will become. The austerity policy has in the Greek case only aggravated things, not because austerity policies are always bad, but because austerity measures in times of a recession are not the smartest of policies. To acknowledge debt relief may in the end be necessary, contitional on reform is of course sour for some who have lent money to Greece or thought to make money in the crisis, but postponing judgement on the matter will only make things worse. (In addition: the balance of who has really lost and gained in this crisis is still not completely clear. Creditors in early phases also gained a lot and their ultimate ‘balance’ may not be as bad as is being suggested.
7. g) So perhaps the best that could happen to Europe is if:

• All the angry mud throwing (however emotionally justified one may feel) would be put to a halt.
• All parties involved would use their best energy to agree on a clear, shared set of rules of proper governance for everybody in the EU and in the eurozone.
• A clear development agenda towards more convergence of fiscal systems with mechanisms for redistributions in case of need in one of the MS, on investment and stimulation measures for economies would be advanced. Whatever you may think of the role of the creditors or debtors: as citizens we are now wasting far too much time on screaming, shouting, polarizing, and destroying any possibility for calm dialogue. Using all that energy to move beyond would be better, even if it requires taking a very deep breath. This crisis which is not a Greek crisis but a European constitutional one, and could be turned into a better leverage for a fairer Europe in which everybody would take his responsibility….
• For being in the ‘eurozone’ equally, a set of newly agreed on, shared rules of the game would be discussed and then applied, rules which all the 28 EU member states should decide on anew. Membership of the eurozone should then still depend on being able to play things by these rules, but the rules would be revisited to see which elements are lacking.
• As long as MS would not be capable of joining the eurozone agreed on concertive efforts and constructive assistance would apply so MS could move towards entering. This was the original idea of the euro project anyway, but because of the too narrow configuration at its origin, the process has become as tense as it now is with the original lacking mechanisms exposed. (Mind you, the Greek crisis is not so much a ‘euro’ crisis, it is a debt overhang crisis. But in all the kabale, the serious attempts to have a calmer and more realistic discussion of the pros and cons of Greece being in the eurozone at this moment in time are lost. Equally, too little progress is made in the necessary discussions about the ‘real economy’: on how Europe’s economies could further develop and strengthen, instead of engaging in the negative spiral of mistrust, aggressive action-reaction chains and brutal misrepresentation and blame games.

We live in decisive times, the Greek crisis is superimposed on other, much more fundamental movements in history: of vast economic transformations, of necessary adjustments in powerrelations, of fundamental questions around our political institutions and democracy. Let’s clear the desk to be prepared to face such changes together and not act like desperate people on the verge of drowning.

Godelieve van Heteren (July 16, 2015)

Het Europese beleid om Griekenland in ruil voor vergaande hervormingen en drastische bezuinigingen met eindeloze leningen op de been en binnen de euro te houden, is hoe dan ook failliet. Politiek, omdat de Grieken er tegen in opstand zijn gekomen. En economisch, omdat het averechts heeft gewerkt: het heeft het land alleen maar verder in het verderf geholpen en sociaal volledig ontwricht. Het BNP is met een kwart gekrompen, de schuld als percentage daarvan tot onhoudbare hoogte gestegen, de werkeloosheid bedraagt een kwart, de jeugdwerkloosheid meer dan vijftig procent, het inkomen van de gemiddelde Griek is met een derde gedaald en een groot deel van de bevolking is beneden de armoedegrens gezakt.

Een klein terzijde: toen in Den Haag in 2012 bij de kabinetsformatie de mogelijkheid ter sprake kwam dat tweemaalmodaal (dat is boven de armoedegrens) niet dertig, maar drie procent zou moeten inleveren (via een inkomensafhankelijke zorgtoeslag), is de grootste partij van dit land bijna van verontwaardiging ontploft. En ook de dreigende BTW-verhoging die de afgelopen maand werd geopperd om Nederland uit de brand te helpen en de nodige circusartiesten boos naar het Binnenhof deed afreizen, was aanmerkelijk bescheidener dan wat Brussel nu aan Athene wil opleggen. Dit even voor al diegenen die menen dat de Grieken maar zonder te zeuren de zure appel in hun geheel moeten doorslikken – het zijn vaak dezelfden die, als zijzelf een hapje moeten nemen, politiek hysterisch worden.

De toestand in Griekenland is de uitkomst van de rigide bezuinigingskoers waaraan Brussel, mede op instigatie van de bedoelde Nederlandse partij, voor Athene nu al vijf jaar zonder enige vorm van reflectie vasthoudt. Een idioot, zo zei Albert Einstein eens, is iemand die steeds hetzelfde doet en dan toch weer elke keer een beter resultaat verwacht. De Brusselse beleidsmakers zijn met hun vaste mantra van privatisering als alles-helend medicijn in dat opzicht als artsen in de Middeleeuwen. Die kenden voor elke kwaal ook slechts één remedie, aderlaten, om, als dat niet bleek te helpen, te concluderen dat er dus méér adergelaten moest worden, en, als de patiënt vervolgens overleed, dan tot de slotsom te komen dat er dus nog veel te weinig adergelaten was.

Het Griekse schuldendrama kent vele vaders, die niet alleen in Griekenland zelf gezocht moeten worden. Frits Bolkestein wist daags na het referendum aan De Volkskrant te melden dat Athene zich te buiten was gegaan aan buitensporige leningen. Dat is juist, maar hij vergat erbij te vertellen dat die leningen ook buitensporig graag zijn verstrekt door bankiers die, als uitwassen van een – mede met dank aan Nederland en Engeland – te lang getolereerd financieel wansysteem, aan hun ‘investeringen’ in pakweg de failliete Griekse spoorwegen een vette bonus overhielden, in de juist gebleken verwachting dat ingeval van nood de staat wel bij zou springen. To big to fail heette dat – en dat bleek inderdaad zo te zijn.

De miljarden die sinds het uitbreken van de kredietcrisis van 2008 aan Athene zijn verstrekt hebben niet zozeer de Griekse economie versterkt, als wel grotendeels als afbetaling van de Griekse schulden aan onze banken gediend, die anders om zouden vallen. De Nederlandse belastingbetaler heeft dus daarmee niet zozeer collectief het pensioen van Griekse bejaarden helpen financieren, als wel de royale vertrekpremie van Rijkman Groenink bij ABN-AMRO. De goede oude Marx sprak in dit verband al terecht van ‘privatisering van de winsten en socialisering van de verliezen’ als kern van een ontketend kapitalistisch systeem.

Strict juridisch was het probleem van Athene niet een conflict met de andere Europese landen, maar met hun particuliere banken. Tegenover onvoorzichtige debiteuren staan ook altijd onvoorzichtige crediteuren. Normaliter zou je over zo’n transactie zeggen: dat is het risico van de zaak – laat de banken voor hun eigen onvoorzichtigheid bloeden. Alleen omdat dan het complete financiële stelsel onderuit zou gaan, sprong toen de staat in de bres. Maar waar de Griekse bevolking voor de zonden van haar vorige regeringen moest boeten, bleven de bancaire zondaars in de rest van Europa buiten schot. Of zijn al die bonussen al door de desbetreffende nationale regeringen als Wiedergutmachung teruggeëist?

Blijft de vraag: wat nu? In de rest van Europa is de stemming: gooi de Grieken als zij niet willen betalen de euro uit. Laat één ding duidelijk zijn: binnen de euro zal Griekenland bij voortzetting van de Brusselse economische koers – zie het resultaat en Einsteins vooruitziende commentaar – nooit in staat zijn haar schulden af te lossen. En een Grexit na bankrupt te gaan komt op hetzelfde neer. Er is dezer dagen veel geroepen over volksverlakkerij aan Griekse zijde, maar in Den Haag kunnen sommigen die stug beloven dat er geen cent meer naar de Grieken gaat en al onze centen terugkomen, er beslist ook wat van. Nee, we noemen geen namen, maar ze bekleden hoge posten in ons staatsbestel en verschijnen regelmatig op TV.

Bestaat er überhaupt nog een oplossing, nu nog méér bezuinigen in Athene, of nog méér uitlenen door de anderen, of nog méér Europa alledrie electoraal, en dus politiek, onhaalbaar zijn? Wie eindeloos voortmodderen dan wel een chaotische knal wil vermijden, komt slechts op één ordentelijke optie uit, omdat Griekenland, ongeacht de schuldvraag, te zwak blijft om op afzienbare termijn met de rest mee te kunnen komen aangezien de duizend jaar oude cultuurkloof die de noodzakelijke hervormingen in de weg staat niet in een paar maanden overbrugd kan worden.

Die optie is kwijtschelding van alle schulden (die toch niet te innen zijn) op stricte voorwaarde dat Athene dan wel accoord gaat met het opgeven van de euro, zodat het binnen de EU, met een schone lei opnieuw kan beginnen. Het alternatief is een bezetting door een Pruisisch ambtenarenlegioen, maar dat betekent wel het einde van de Griekse democratie en van elke Europese democratische pretentie.

Thomas von der Dunk, 7 juli 2015

Dit is geen oproep uit Frankrijk – waar vandaag de nationale feestdag 14 Juillet wordt gevierd – om de familiegeweren maar eens uit de mottenballen te halen en een partijtje te gaan schieten.  Wel is het een dringend appèl om temidden van loopgravenoorlogen en ditto retoriek rond de Griekse schuldencrisis ons als betrokken Europeanen veel harder te gaan inspannen om terug te keren naar een echte dialoog. Het is een dure opdracht om niet alleen consument te zijn van de beslissingen van anderen, maar aan de negatieve spiraal die zich in Europa lijkt te voltrekken actief een halt toe te gaan roepen.  Weg uit de toeschouwersdemocratie van steeds wanhopigere twittercommentaren. Weg uit de foute historische vergelijken en scheldkannonades.

Dit gaat al lang ver voorbij de schuldencrisis van Griekenland. Het gaat over machtsverhoudingen, fundamentele maatschappelijke vormgevingen, internationale omgangsvormen. Doemprofeteren roepen over het ‘einde van de Europese droom’. Alsof die droom van God gegeven is, en niet iets waar je gewoon hard voor moet werken. Dit is zo’n moment voor gravitas, scherpzinnigheid en vooral ook – meer grootmoedigheid.

Voor redelijke oplossingen en duurzame alternatieven zal het nodig blijken veel dieper te onderhandelen met elkaar, anders blijven de discussies een gebed zonder end. Ik zie de volgende Europese grondvragen die ook onder de Griekse schuldencrisis doorlopen. Door de onduidelijkheid over sommige van die vragen geven veel mensen aan ‘vertrouwen’ te hebben verloren. Dat is veel gevaarlijker op termijn en dus is het hoogst acuut dat we actief de zeilen bijzetten rond de volgende kwesties:

1. Wiens Europa wordt opgebouwd? Wie maken in Europa eigenlijk de dienst uit? Wie bepalen – niet formeel, maar in feite – welke koers er wordt gevaren?
2. Hoe democratisch worden die krachten gecontroleerd? Zijn de bestaande politieke instituties goed genoeg of eigenlijk al lang niet meer in staat de snelle en soms donkere krachten van deze tijd te beteugelen?
3. Welke graden van onderlinge solidariteit zijn nog mogelijk in Europa, zijn de solidariteitsmechanismen die zijn gebouwd wel voldoende, wat moet en kan er beter?
4. En tegen die achtergrond: Is de huidige vormgeving van de euro de best mogelijke of hebben we te maken met een gemankeerde architectuur, waaraan vitale aspecten ontbreken, vooral gezien de heterogeniteit van de Europese economieën? Is de schuldenlast aanpak van landen als Griekenland de meest wijze, zeker op middenlange termijn?

We geloven als EBN heel erg in de kracht van burgers en in de gave van mensen om behalve veel kabaal te maken ook redelijk te kunnen zijn.  Als het erop aankomt. Zoals nu.

Godelieve van Heteren

Europa is als een hele grote oude familie. Zo’n familie die honderden generaties teruggaat en een reuze bagage van voorgeschiedenissen, herinneringen, vetes en bloedbaden, breuken en verzoeningen, gekrakeel en gedoe met zich mee tilt. Ze heeft saaie en minder saaie familieleden, voorzichtige en meer roekeloze, sluwe en naievere, enthousiaste doeners en meer bezonnen reflectietypes. Er zijn leden van de familie die overal een punt van maken, en leden die nauwelijks meer met elkaar praten. Het is ook een familie van eigenwijzen, want vele familieleden hebben van alles in de wereld gedaan en ontlenen daar een groot ‘eigen gelijk’ aan. Eeuwenlange conversaties tussen de familietakken hebben daarnaast ook bepaalde hardnekkige clichés geschapen: ‘die uit de zuidelijke tak leven er te jolig op los’, of ‘die uit de noordelijke hoek zijn te star en te stug’. Maar eeuwen van handel, wandel en verkeer hebben ook bepaalde omgangsvormen met zich meegebracht waardoor er na gewelddadige uitbarstingen meestal ook wel weer vrede wordt gezocht. Al duurt dat soms even. Maar men is tot elkaar veroordeeld: it’s all in the family….

Ik weet, dit is een veel te zoetsappig beeld, en wellicht veel te sloom voor deze week van hard talk en deadlines. Maar toch moet ik aan de vooravond van de beslissende eurodeliberaties dit weekend maar steeds denken: hoe kijken we over twintig jaar op deze Europese episode terug? Als het einde van iets, als het begin van iets? Formeel gaat het over de schuldencrisis in Griekenland in zijn verschillende dimensies: het verstand of onverstand van de gekozen austerity schuldenaanpak, de economische en humanitaire gevolgen, de korte termijn berekeningen van de schuldeisers en hun politieke bondgenoten, de ervaringen van een politiek verdeeld Griekenland, de spelregels van een muntunie. Of over de langere termijn gevolgen van een eurozone breuk met Griekenland, voor de economie en voor de sociale verhoudingen in Europa.

Vele actuele gesprekken zijn helaas te lang geframed in een schuld-en-boete modus: wie heeft het gedaan, wie heeft het veroorzaakt, wie heeft de foute keuzes gemaakt, wie moet er aftreden, wie is de terrorist? Het debat met premier Tsipras op 8 juli in het Europees Parlement stond bol van zulke interventies met opgeheven vingers. Format: Oudere broers lezen jonge, roekeloze broer de les. Zo gaat dat – soms, helaas – in een familie.

Maar daarachter door loopt het tragere verhaal van dat oude Europa. Dat Europa waardoorheen deze maanden weer miljoenen mensen trekken om iets op te snuiven van de culturele verschillen, de variatie, de gekten en grootheden van een rijk verleden en een levendig heden. Het trage Europese verhaal van waaruit mensen (zoals ikzelf) zeggen: ophouden met dit gekrakeel, heel diep ademhalen en elkaar helpen de boel op orde te brengen, whatever it may take. Want als we de juiste balans (Grieks begrip) weten te vinden zonder iedereen in één mal te willen gieten, kunnen we veel meer betekenen voor de mensen op dit continent en in de wereld. Kan onze democratie sterker worden, ons aller bestuur minder corrupt, onze economie duurzamer. Europa is nog steeds een prachtig continent met grote mentale en institutionele rijkdom.

Het is gelukkig duidelijk dat onder alle kabaal en verhitte krantenkoppen door, het wel en wee van de familie voldoende mensen aan het hart gaat. Zie bijvoorbeeld het ijzersterke verhaal van Jeffrey Sachs (http://www.project-syndicate.org/commentary/greek-crisis-germany-debt-relief-tsipras-merkel-by-jeffrey-d-sachs-2015-07 ). Het is maar een voorbeeld in een lange rij van betrokken interventies. Dit gaat al lang niet meer over Griekenland alleen. Overal in Europa en daarbuiten zoeken mensen naar tekenen van wijsheid, naar mensen die voorbij de huidige crisis kunnen denken en uitgaan van een Europese wederkerigheid waar we allemaal meer baat bij zouden hebben. Naar staatmanschap dat de publieke zaak voorop stelt en naar een economische orde die kansen voor mensen verhoogt in plaats van mensen marginaliseert.  In die breed gedeelde zoektocht ligt ook veel gedeelde kracht.

Het is vrijdag 10 juli. De ‘nieuwe’ Griekse voorstellen liggen op tafel, de Fransen hebben een handje meegeholpen, de verschillen met wat er een paar weken geleden lag worden nu uitgeplozen. De markten reageren opgetogen (voor sommigen toch vooral de maat der dingen). We hopen dat de onderhandelaars in Brussel zullen handelen met wijsheid die verder reikt dan dit moment; zoals een goede familie uiteindelijk betaamt.

Godelieve  van Heteren