Activiteiten

EBN bij eerste 2024 Europadebat in Pakhuis de Zwijger

Op 30 januari 2024 waren tal van EBN-leden aanwezig bij een uitstekend eerste debat in de nieuwe 2024-serie over de toekomst van Europa, georganiseerd door Pakhuis de Zwijger, Amsterdam. De EBN werkt dit jaar onder andere met het Pakhuis samen. Het past in ons nieuwe beleid om verspreid over Nederland op verschillende manieren mee te doen met constructieve Europese activititeiten van bevriende organisaties en fora.

Debat in Pakhuis de Zwijger

DIt jaar gaan er wereldwijd 2,4 miljard mensen naar de stembus. Vandaar dat de titel van het debat “De halve wereld naar de stembus” was. De Europese verkiezingen werden in de bredere context van de snel veranderende geopolitieke situatie geplaatst. Ook werd inzicht gegeven in wat andere cruciale verkiezingen dit jaar in de praktijk betekenen voor ons continent. Er waren mooie doordachte bijdragen van journalisten Gie Goris (over India), Rusland-correspondente Eva Cukier (over Rusland), en Laila Frank (over de VS). Dylan Ahern van De Kiesmannen en Anna van Soest (Atlantische Commissie) modereerden de avond. 

De conclusie van het debat was helder. De wereld gist en verandert snel. Dit is opnieuw een tijd voor een fundamentele Europese heroverweging van haar rollen en inzet voor grondwaarden als die van democratie. Daarin passen ook nieuwe verhoudingen met mensen en bewegingen in de rest van de wereld. 

Geen tijd dus om op onze handen te gaan zitten. Wel een tijd voor nieuwe beweging en samenwerking. Het debat zal de komende maand uitgezonden worden op AT5 en staat deels al op Youtube.

Europese BewegingEBN bij eerste 2024 Europadebat in Pakhuis de Zwijger
read more

Possible Futures of Europe

Het Huis van Europa, de EBN, Europa Arena en Het Nationale Theater slaan de handen ineen in vijf toekomstgerichte Ateliers

October 2022 – Januari 2023

De wereld staat voor enorme, samenhangende uitdagingen. De oorlog in Oekraïne, de klimaatcrises en de recente CoVID-19 pandemie hebben vele, al langer sluimerende problemen op scherp gezet. Samenwerking, nieuwe allianties, beter gebruik van oude en nieuwe kennis en solidariteit zijn aan de orde van de dag.

Tussen oktober van dit jaar en januari 2023 vinden vijf thematische Ateliers plaats, over mogelijke toekomsten van Europa. De bijeenkomsten worden georganiseerd door de EBN, de Vertegenwoordiging van de Europese Commissie in Nederland en het Liason Office van het Europese Parlement, Europa Arena en Het Nationale Theater, in samenwerkingmet vele andere partijen.

Deelnemers aan de Ateliers zijn allen mensen met actieve interesse in de urgente sociale, economische en culturele transities, en in Europa’s ondersteunende rol om constructieve veranderingen te versnellen.

Doel van de bijeenkomsten is:

  • Een gezamenlijike verkenning van de praktische mogelijkheden om grote urgente transities te versnellen
  • Het Identificeren van interfaces tussen veel transitie initiatieven en Europese agendas.
  • Highlighten van de specifieke, concrete rollen van oude en nieuwe civiele netwerken, initiatieven en organisaties en van kenniscentra, creatieve vrijplaatsen en nieuwe kritische netwerken
  • Het bevorderen van constructieve verbeelding en nieuwe energie
  • Het produceren en implementeren van praktische suggesties en vergroten van creatieve samenwerking op een aantal grote veranderingsthema’s

De 5 Ateliers zijn thematisch maar hangen onderling sterk samen.

De Ateliers dragen bij aan een gezamenlijk memorandum over Possible Futures, en aan een theaterdialoog die door Het Nationale Theater wordt geschreven en in het voorjaar van 2023 in een speciale HOT Europa avond op de planken wordt gezet in de Koninklijke Schouwburg in Den Haag.

Deelnemers aan de wereld-cafés zijn mensen met actieve interesse in de urgente sociale, economische en culturele transities, en Europa’s ondersteunende rol om die te versnellen.

Doel van de bijeenkomsten is:

  • een gezamenlijike verkenning van de praktische mogelijkheden om grote urgente transities te versnellen. Identificeren van interfaces met Europese agenda’s.
  • Highlighten van de specifieke, concrete rollen van oude en nieuwe civiele netwerken, initiatieven en organisaties en van kenniscentra
  • Het produceren en implementeren van praktische  suggesties en vergroten van creatieve samenwerking.

De 5 thema’s zijn:

Voor informatie: gmvanheteren@xs4all.nl

Europese BewegingPossible Futures of Europe
read more

Verkiezingsprogramma’s in Europees perspectief

door Joost van Iersel

  1. Positieve aandacht voor Europa

In geen enkele lidstaat is Europa een centraal verkiezingsthema. En bepaald ook niet dit jaar. Al een jaar lang teistert Covid19 onze wereld. Het draait steeds meer om politiek leiderschap en organisatie. Vooral aan dat laatste schortte het bij ons regelmatig zoals bij covid19 (mondkapjes, handhaving en vaccinatie) en de toeslagenaffaires. Elders is het evenmin botertje bij de boom. Ieder land heeft zijn eigen pijnlijke missers. Gemis aan effectieve regie bij de toeslagenkwesties maakt dat we hier nu zelfs met een demissionair kabinet zitten. Verkiezingsprogramma’s staan verder van de actuele praktijk en de waan van de dag. De wereld dendert door, de toekomst is onvoorspelbaar. Programma’s pogen houvast te bieden. In ieder geval is Nexit van de baan. De meeste partijen leggen sterke nadruk op Europa, zij het met wisselende accenten. Partijen op de flanken zijn tegen.

  • Pleidooien voor een sterk en handelend Europa

Jarenlang was scepticisme troef. Nu komt de vervlechting Europa <-> nationaal steeds duidelijker in beeld. Europa speelt zichtbaar door veel beleidsthema’s heen, ook al heeft de Kamer daar regelmatig moeite mee. Vandaar het belang van partijvisies, als basis voor een regeerakkoord en als houvast voor de Kamerfracties. De TK slaagt er immers maar niet in coherente opvattingen te ontwikkelen, ook niet over de EU. De focus is te veel op details en Kamercommissies – BZ, Financiën, EZ, Landbouw, Justitie, Sociale zaken, V&W – hebben ieder hun eigen EU-agenda. Snel wisselende samenstelling van fracties helpt evenmin. Het is weinig bekend, dat ambassades intensief Kamerdebatten volgen. De voorbereiding van Raden in Brussel is in Nederland heel transparant, moties worden direct vertaald voor de hoofdsteden en worden ons land nagedragen. Men weet elders heel goed, dat Nederlandse ministers zich in Brussel vaak direct laten leiden door uitspraken van de Kamer. Dat maakt het ontbreken van een totaalplaatje bij fracties alleen maar onbevredigender.

De reactie op de pandemie was zeer onorthodox. Zonder vorm van proces zijn heilige huisjes omvergekegeld. Met de zegening van Brussel zijn economische en financiële principes opgeofferd. Overal zijn naast opschorting van de regels voor staatssteun de sluizen van de staatsfinanciën opengezet – de diepe geldzakken van Hoekstra! -, onder gejuich van economen, die geen enkel been meer zien in een forse verhoging van de staatsschuld. De vraag is, hoe dit de komende jaren verder moet en hoe in de visie van onze partijen Europa daarvoor kaders moet gaan bieden. De inleidingen van een aantal partijprogramma’s zijn overduidelijk: We hebben een sterk en handelend Europa nodig, een flinke verschuiving dus. Dit is ondertussen in lijn met jarenlange Eurobarometers en

het SCP, die ongeacht crises doorgaans wezen op een comfortabele meerderheid in de publieke opinie vóór Europese samenwerking. In de politiek en de media wordt pas sinds kort de bocht gemaakt. Maar nu is van vooral door toedoen van de PVV gevoed euroscepticisme bij de VVD en ook bij het CDA om twee voorbeelden te noemen niet veel meer over. Maar een bezweringsformule van een sterk en handelend Europa is niet een concrete agenda met beleidsvoornemens. Hoe ziet het plaatje er uit aan de hand van het programma van de Commissie von der Leyen?

  • EU-programma richtsnoer, wisselende aanpak van partijen

De huidige Commissie betitelt zichzelf als geopolitieke Commissie. Haar inspiratie is Europa als zelfstandige wereldspeler en, waar nodig, strategische autonomie. Na jarenlange ruzies over financiële hulpprogramma’s en de vluchtelingencrisis is op het hele continent het realiteitsbesef over het belang van de EU in de wereld sterk toegenomen. Dat realiteitsbesef weerspiegelt zich ook in EU-agenda: 

  • Europees verdienvermogen en concurrentiepositie met aan de top klimaatbeheersing en energietransitie. Van gelijk belang is digitalisering en de digital single market. Dit alles in het kader van een Industriepolitiek, inclusief een versterkte handelspolitiek, met het oog op strategische autonomie, onder andere voor vitale eigen Europese producties
  • Verdieping van de EMU en een Europese kapitaalmarkt
  • Europees kader voor asiel- en migratiebeleid en voor bestrijding van terrorisme
  • Europese defensie en Strategic compass
  • Rechtsstaat en waardengemeenschap, ruggengraad van de Unie, en daarbinnen ook het European Democracy Action Plan en de Toekomst van Europa
  • Brexit

Partijen kijken in hun programmering verder dan corona. Hun Europese thema’s lopen weinig uiteen met de EU-agenda als richtsnoer. Partijen werken deze vaak tot in detail uit en zij zetten heel veel op de rails. Het onderscheid tussen hen zit vooral in de aanpak, die deels zit in de traditionele links-rechts verdeling, en deels in de mate van Europese gezindheid. De voorgestelde aanpak kan het effect van EU-prioriteiten danig bijstellen, omdat heel wat beleid afhankelijk is van nationale invulling, zoals bijvoorbeeld in geval van klimaat- en industriebeleid.

  • Enkele centrale thema’s

Klimaat en energietransitie. Nationale zorgen weerspiegelen zich in krachtige pleidooien voor actief EU-beleid. Ondertussen is Nederland in de EU tot dusver maar een magere middenmoter. De klimaatzaak Urgenda heeft de zaak op scherp gezet. Vooral Scandinavië loopt voorop, maar ook landen als Portugal en Letland.De Green Deal wordt over de hele linie gesteund, partijen vergroenen. Zij pleiten voor CO2-heffingen, aanscherping van het ETS-systeem en Europese regelgeving voor onder meer brandstoffen om de doelstellingen te halen. De EU moet vliegen ontmoedigen en het reizen per trein bevorderen. Als kritische factor komt de auto komt vooral bij de PvdA en

GL in beeld. Alle partijen komen met reeksen voorstellen. Deze bevestigen, dat Nederland positief gaat insteken op het Europese beleid, dat ook weer een kader vormt voor nadere nationale maatregelen (maatwerk, belastingen). Sommige partijen benadrukken aanpassing van Brussels beleid (Natura 2000) in verband met specifieke geografische omstandigheden. Het boerenverzet (CDA!) en de pijnlijke stikstofaffaire werken door. D’66 komt op voor een Energie Unie met een Europese toezichthouder. De VVD gooit een balletje op over kernenergie. Ook hier zien we een kanteling in Nederland.

Digitalisering. Hier zit Nederland (wereldwijd) in de kopgroep. Partijen wijden hierover minder uit dan over klimaat. Vooral D’66 – en in mindere mate ook het CDA – stelt een aantal concrete doelen met volle kracht naar een sterke, uniforme Europese digitale markt, d.i. in toepassingen, regelgeving en Europese soevereiniteit.Het thema roept minder emoties op, maar de impact is gigantisch, voor de concurrentiepositie, voor werkgelegenheid, voor het klimaat, voor de gezondheidszorg. Het gaat over veel meer dan over consumentenrechten en bescherming van persoonlijke gegevens. Uit de programma’s van partijen blijkt wel degelijk van ruime ambities, die parallel lopen aan die van Brussel. Die leveren een uitstekende uitgangspositie op zowel voor Europese beleidsbepaling als voor de Nederlandse concurrentiepositie. GL, D’66 en PvdA zijn ook voorstander van de invoering van de zwaar omstreden digitaks.

Industriepolitiek. In het publieke debat wordt vaak geroepen om meer invloed van de staat in antwoord op het gewraakte neo-liberalisme. De visies van partijen zijn genuanceerd. Maar industriepolitiek is geen vies woord meer en opent nieuwe kanalen voor verdediging van nationale belangen. Dit vereist volgens VVD, CDA, D’66 en PvdA, intensievere bemoeienis van de overheid met de techsector, – de overheid als marktmeester – en eventuele blokkades tegen ongewenste overnames. Hier grijpen nationale en Europese desiderata in elkaar. De Interne markt wordt als vaststaande pijler van Europa gezien. Dat dekt al heel veel. Europese kampioenen hebben hier geen aanhang en een paar voorstellen tot aanpassing van het mededingingsrecht hebben weinig om het lijf. De vrees voor protectionisme elders zit er klaarblijkelijk nog goed in. Dit is in lijn met de Nederlandse visie op open markten, maar het legt tegelijkertijd ook een rem op wat men nationaal kan doen.  Niettemin wordt het pleidooi voor meer eigen Europese producties – en voor relocatie in gevoelige sectoren, zoals in farma en de gezondheidssector -, en ook in de digitale sector (data!) steeds duidelijker. PvdA en GL beklemtonen met name de sociale dimensie. Men acht de EU essentieel voor succesvol beleid in deze sectoren. Net als voor de bepleite intensivering van innovatie en technologie, maar waar komt het geld vandaan, terwijl met name VVD en CDA in tegenstelling tot PvdA, D’66 en GL tegen een ruimere begroting zijn en tegen eigen Europese middelen?

Handelsakkoorden. Het eigen Europese en Nederlandse belang komt ook sterk naar voren bij wat partijen over internationale handel en buitenlandse investeringen in de EU voorstellen. We zijn de naïviteit voorbij. Wederkerigheid in het verkeer tussen de grote

handelsblokken – China, VS – is een harde eis. Hier klinkt bij VVD, CDA en D’66 heel duidelijk het Brusselse en Frans-Duitse pleidooi voor strategische autonomie door. Partijen noemen hiervoor een reeks van thema’s: aanscherping staatssteun- en concurrentieregels zowel als een kritische investeringstoets voor investeringen uit derde landen. Interne EU-belangen en -industriepolitiek zijn doorslaggevend.

Over andere centrale onderwerpen zijn partijen minder uitvoerig. Verdieping van de EMU en financiën zijn in Nederland geen populaire politieke thema’s. Het Recovery Fund, topthema in 2020, evenmin. Het vitale belang van de euro komt onvoldoende uit de verf. VVD en CDA willen de voltooiing van de Bankenunie, alleen de VVD bepleit een Kapitaalmarkt Unie. De CU gaat wel diep op de EMU in, maar uiterst negatief. Er blijft massief verzet tegen eurobonds en een transferunie. VVD en CDA blijven bij een plafond van 1% (Europees) BNP voor de begroting. Daartegenover is D’66 expliciet vóór eigen (belasting-)middelen van de Unie, en zo ook de PvdA en GL. Landbouwbelangen (SGP, CDA) krijgen een veel minder prominente plaats dan voorheen. Defensie en veiligheid (cyber, anti-terrorisme) worden beperkt maar wel positief benadrukt. Partijen spreken zich uit tegen een Europees leger (D’66 spreekt wel over een Europese krijgsmacht), maar versterking van politieke, militaire en industriële samenwerking wordt breed gedragen. Maar hoe die vooral politiek vorm moet krijgen, blijft veelal in het vage. Over de rechtsstaat is iedereen duidelijk. Dit hand in hand met de EU als waardengemeenschap, die geborgd moet worden. De EU als waardengemeenschap is overigens ook iets nieuws voor de Nederlandse politiek. Speciale vermelding verdient dat D’66 als enige institutionele versterking van de Unie bepleit, waaronder een kleinere Commissie met een direct gekozen voorzitter, meer bevoegdheden van het EP en Europese kieslijsten, en meer gekwalificeerde meerderheid, bijv. in het buitenlands beleid en bij belastingen. Het ziet ernaar uit, dat de staatssecretaris Europese Zaken in het komend kabinet terugkomt. Brexittenslotte wordt zeer betreurd. Partijen willen een zo nauw mogelijke band met het VK. Maar het hoe en wat ligt in handen van het VK zelf.

  • Geëngageerde partner, maar ook evidente hiaten

Er wordt door partijen serieus doorgedacht over de gedeelde belangen van Nederland en de EU. Het wemelt van de voorstellen. In lijn met premier Rutte maakt de VVD een forse draai. Het CDA beantwoordt weer meer aan zijn Europese roeping. D’66 is het meest uitgesproken. PvdA en GL bevestigen hun Europese oriëntaties met nadruk op sociale aspecten. Ook kleinere partijen als SGP, CU en de PvdD geven vanuit hun zeer kritische uitgangspunten blijk van serieus denkwerk. DENK steunt de Unie. Een minderheid van PVV, SP en FvD is tégen de Unie. Het algemene beeld bevestigt Nederland als geëngageerde partner. Hoe betrouwbaar, zal moeten blijken.

Er zijn ook evidente hiaten. Zo rept men nauwelijks van het succesvolle Erasmusprogramma, de belofte voor de jeugd. Zoals gezegd, is de aandacht voor de verdieping van de eurozone te pover. Hoe voorts alle desiderata met een beperkte EU-begroting moeten worden gefinancierd, is een open vraag, en dus onderwerp voor de

nodige ruzie. Opmerkelijk is ook dat er wel wordt gesproken over arbeidsmigratie – vooral over hoe we daarvan profijt kunnen trekken – maar vrijwel geen woord over de gordiaanse knoop van het vluchtelingenvraagstuk. En dan de gezondheidszorg: moet de Unie (veel) actievere rol krijgen? Men spreekt zich uit voor meer samenwerking en coördinatie over medicijnen en medische apparatuur, maar het is allemaal tamelijk mager.  Hoe gaan we een toekomstige pandemie te lijf?

Er is brede erkenning van de draagwijdte van grensoverschrijdende vraagstukken en Trump, Brexit en China missen hun effect niet. Nederland hervindt zijn plaats in Europa. Visies en desiderata sluiten op vitale beleidsonderdelen aan op wenselijke aanpak in en door de EU. Maar er ligt ook nog heel wat open als voedingsbodem voor dilemma’s en mogelijke conflicten. Wat dan weer leidt tot de slotvraag, wie gaat zich in Den Haag opwerpen voor de strategische invuloefening?

Europese BewegingVerkiezingsprogramma’s in Europees perspectief
read more

Europees Financieel Verkiezingsdebat, 7 mei in Nieuwspoort Verrassend Toekomstgericht

Een hoge opkomst en enkele verrassende constateringen bij het verkiezingspanel dat de Nederlandse Vereniging van Banken, het Verbond van Verzekeraars, Adfiz, de NVP en Dufas In de aanloop naar de Europese Parlementsverkiezingen op 23 mei 2019, organiseerden.

In een vol Nieuwspoort gingen Sophie in ’t Veld (D66), Caroline Nagtegaal (VVD), Paul Tang (PvdA), Arnout Hoekstra (SP), Derk Jan Eppink (FvD), Sabine Klok (GL) en Auke Zijlstra (PVV) onder leiding van politiek commentator Charles Groenhuijsen in debat over Europa en de toekomst van de financiële sector na jaren van crises. Twee thema’s stonden centraal: duurzaamheid en innovatie.

Ondanks de partijpolitieke verschillen over duurzame financiering van klimaat en energietransitie maatregelen, en de uiteenlopende meningen over het belang van Europese sturing, initiatief en data, die natuurlijk volop aan bod kwamen, was er verrassende overeenstemming in de zaal over vier punten:

  • Waar Nederland als zodanig qua duurzaamheid niet het beste jongetje van de klas is, loopt de financiële sector in Nederland in Europa voorop als het gaat om duurzaam investeren (zo bevestigde Paul Tang).
  • Om verdere stappen te zetten op het gebied van duurzaamheid vraagt de sector Europa terecht om duidelijkheid te maken wat ‘duurzaam’ en ‘groen’ is.  Daarvoor is standaardisatie en categorisering en een ecolabel nodig. Voor private en institutionele investeerders is dit van vitaal belang: voor hen moet glashelder zijn wat ‘groen’ is. Dat neemt onzekerheid weg en bevordert ‘groen’ investeren.
  • De financiële sector lijkt meer dan voorheen te willen samenwerken met de Europese instellingen om kennis te leveren en vaart te maken. Dit gebeurt al in expert teams, maar kan nog breder.
  • De financiële sector wil dat Brussel op het gebied van duurzaamheid het voortouw neemt, en dingen niet aan de Lidstaten overlaat. Er  klonk dus een duidelijke roep om een enkel helder Europees eco-label.

Het volledige debat tref je hier aan:

Voor korte impressie met quotes van verschillende sprekers, zie hier.

 

Europese BewegingEuropees Financieel Verkiezingsdebat, 7 mei in Nieuwspoort Verrassend Toekomstgericht
read more

Europese Unie is een blijvertje….

Verslag verkiezingsdebat 9 mei 2019 ter gelegenheid van komende Europese verkiezingen op donderdag 23 mei. Het debat werd gehouden in het Auditorium van NHL Stenden Hogeschool in Leeuwarden. Een groep studenten European Studies van de Thorbecke Academie, onderdeel van de Hogeschool, hadden voor de stellingen van de avond gezorgd. Het debat stond onder leiding van Simone Scheffer, journalist bij Omrop Fryslân. Het debat werd georganiseerd door het EU Netwerk Noord-Nederland, dat is gelieerd aan de Europese Beweging Nederland.

Negen kandidaten, zeven vrouwen en twee mannen, van negen verschillende Nederlandse politieke partijen. Eén ding hadden ze gemeen: het debat ging over de wijze waarop de Europese Unie functioneert en wat de inhoudelijke taken zouden moeten zijn. Ze konden zich allen vinden in de boodschap van de Europese Raad, eerder die dag bijeen in Sibiu: De Europese Unie is een blijvertje. Maar wat maken we ervan?

Arme Annie Schreijer-Pierik, die in het Europees Parlement ijvert voor afschaffing van de zomer- en wintertijd. Negen forumleden, waaronder Eveline Herben (CDA), willen er geen strijdpunt van maken. Laten we maar alles rondom het verschuiven van de klok houden, zoals het is. Er zijn belangrijker zaken! Dat was het opwarmertje, niemand had daar echt problemen mee.

Het debat kwam los bij stelling 2: het klimaatbeleid. Hoewel, alle forumleden vinden dat er Europees klimaatbeleid nodig is. Meer of minder Europees, daar zaten wel verschillen. Tineke Strik (GroenLinks en lid van de Eerste Kamer) was daar het meest uitgesproken over. Lijsttrekker Bas Eickhout van haar partij leeft voor dat Europese klimaatbeleid.

Maar wie dit punt belangrijk vindt, kan veilig op haar of zijn partij van voorkeur stemmen. Hooguit kwam er gemor, vooral van CDA-zijde, dat Wopke Hoekstra in zijn rede in Berlijn van dinsdag 7 mei ook zou hebben bedoeld Nederland te straffen met minder geld uit de Europese schatkist, als er bij ons zoals tot nu toe, niet genoeg gebeurt aan het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen, zoals kooldioxide.

‘Wopke’ zou vooral horen bij stelling 3: wie niet genoeg bijdraagt aan de solidariteit van een Europees migratiebeleid, moet worden gestraft. Dat was veilig, want dan praat je niet direct over Nederland, maar over lidstaten uit Centraal-Europa. Opvallend was de neiging van velen in het forum om toch echt tot ‘scheiding bij de bron’ over te gaan tussen ‘arbeidsmigranten’ en ‘echte vluchtelingen’.

In de regio, waar vluchtelingen terecht komen vlak na hun vlucht moet al worden bepaald wie ‘echt vluchteling’ is en door mag naar Europa. Binnen de Europese Unie moet een eerlijke verdeling naar draagkracht plaats vinden en dienen alle lidstaten daaraan bij te dragen. Wie weigert, wordt gekort uit de Europese kas. Het Vluchtelingenverdrag (1951) moet wel blijven.

Voor de Europese Unie vooral als taak een stevig beleid voor Afrika te voeren, waarin nadruk ligt op de verdere economische ontwikkeling van het continent. De inwoners van dat continent dienen, door een zekere welvaart te ervaren, te worden gestimuleerd om hun toekomst in eigen land of regio te zoeken. Eveline Herben noemt de tuinbouwontwikkeling als voorbeeld. Op die manier zou de stroom illegale immigranten naar de Europese Unie tot staan gebracht moeten worden

Opvallende eensgezindheid tussen forum en publiek was er rond Stelling 4. Cultuur en ondersteuning van minderheidstalen werd erg belangrijk gevonden. Er hoeft niet zo zeer veel meer geld voor te worden uitgetrokken. Maar de Europese Unie dient wel degelijk actief op dit gebied de ontwikkeling van de regio’s te ondersteunen. Raquel García Hermida-van der Walle (D66) was in dat opzicht rolmodel: geboren in Madrid, wonend in Gorredijk, Spaanse, Friezin en Europeaan, zo vertelde ze. Ze maakte zich in het forum sterk voor zowel dat klimaatbeleid als voor steun aan de diversiteit van de Europese cultuur.

Misschien niet heel opvallend voor een debat in de voormalige Europese culturele hoofdstad Leeuwarden, maar de zaal reageerde opvallend afwijzend toen er enige relativering werd aangebracht inzake nog grotere diversiteit binnen het Europees Parlement. Is ook niet nodig, zei zittend europarlementariër Jan Huitema (VVD), die veel kans op herverkiezing heeft. Hij vertelde laatst in het Fries te hebben gesproken tijdens een debat. “De tolken hadden er opvallend weinig moeite mee”, vertrouwde hij de aanwezigen toe.

Het debat kwam echt los toen de geopolitieke verhoudingen aan bod kwamen (“De Verenigde Staten is een grotere bedreiging voor de EU dan China”). Waar zijn de tijden gebleven dat partijen aan de linkerzijde van het politieke spectrum in Nederland nogal snel een anti-Amerikaanse houding innamen?

Maar nee, op de dag dat Federica Mogherini in een officiële verklaring namens de Europese Unie haar ernstige zorgen uitsprak over het Amerikaanse beleid inzake Iran, waarmee ook de Europese Unie in de kou wordt gezet, sprak ook Fardau Procee (PvdA) zich in Leeuwarden uit voor een blijvend stevige relatie met de Verenigde Staten. “Ondanks het feit dat ik het beleid van President Trump verkeerd vindt” zei ze.

Nilüfer Vogels van nieuwkomer Volt kwam op dit punt los. “Kom op, Europese Unie, kom op voor jezelf”. Zij en anderen in het forum voerden een pleidooi voor het loslaten van de regel van unanimiteit in het buitenlands beleid. Daarmee is het Europese buitenlandse beleid vleugellam en dat moet veranderen. Ook van belang, lieten een aantal forumleden weten, voor een versterking van de Europese samenwerking op het terrein van defensie.

Niemand in het forum durfde het op dat punt aan, de kiezer te vertellen vóór een Europees leger te zijn. Samenwerken bij de aanschaf van spullen voor het leger, akkoord. Een Duits-Nederlands legerkorps of een Belgisch-Nederlandse marine? Is er al, geen probleem. Maar Nederlandse soldaten laten uitzenden door politieke besluiten op Europees niveau? Absoluut niet. En toch klonk de formulering van CDA’ster Eveline Herben (“In het komende decennium in ieder geval niet”) wat minder absoluut, dan we haar partijgenoten als minister Ank Bijleveld (defensie) en lijsttrekker Esther de Lange regelmatig horen zeggen op dit punt.

Is Nederland te zuinig op Europees vlak (stelling 6)? Nou, je moet niet meer uitgeven dan strikt nodig is. En mogelijk valt er het nodige te halen uit het budget voor landbouw (nu 38% van de begroting) en regionale subsidies (35%). Zelfs veehouder Jan Huitema wil vooral zijn eigen inkomen kunnen verdienen op een duurzaam te runnen bedrijf. Herben vindt dat de mededingingsregels nu alleen rekening houden met de consument en niet met de (kleine) producent.

Maar de Europese Unie moet wel de mogelijkheden faciliteren voor zo’n duurzame landbouw, zei Huitema (stelling 7). Dat bleek in goede aarde te vallen bij zijn mede-forumleden. Luuk van der Veer (namens de Partij voor de Dieren) ondersteunde dat. “Ik ben lid geworden van de PvdD, toen in 2011 Europese regels het verplicht ruimen van vee na een uitbraak van mond- en klauwzeer bleken te bevatten”. Dat was niet duurzaam, zei hij. Hij kon zich daarom vinden in een op meer duurzaamheid gericht gemeenschappelijk landbouwbeleid.

Moet de Europese Unie hervormd worden (laatste stelling)? Meest uitgesproken: Fenna Feenstra (SP). Haar partij wil zoveel mogelijk taken terug brengen naar het nationale niveau. Maar Anja Haga (ChristenUnie en SGP) was heel realistisch. Wat Europees moet, dat steunen we ook. Maar we willen vooral ‘Europese variaties’, zoals de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid WRR onlangs heeft geadviseerd. Als dat mogelijk is, moeten ook kleinere groepen van lidstaten samen iets kunnen ondernemen, zei ze.

Koos van Houdt, voorzitter EU Netwerk Noord-Nederland

Europese BewegingEuropese Unie is een blijvertje….
read more

EBN op Democracy Alive Festival (11-13 april, 2019)

Van 11-13 april vond op Texel het grote, door de European Movement International mee georganiseerde Democracy Alive festival plaats. Het vormde de aftrap van de Europese verkiezingen en de campagne This Time I’m Voting. Tientallen Europese netwerken en organisaties met een passie voor democratische vernieuwing namen deel. De burgemeester van Texel heette alle Europeanen hartelijk welkom en onderstreepte het belang van verbindingen tussen burgers en lokale gemeenschappen in Europa. Texelaren waren ook ruim vertegenwoordigd met allerlei kramen voor hapjes. En met lokale pulsevissers, die van zich lieten horen, en wezen op Europese regelgeving waar ze momenteel last van hebben en waarvoor ze alternatieven aandroegen.

De EBN was op Texel natuurlijk van de partij. Samen met bevriende clubs zoals European May (van o.a. European Alternatives), the Commons Network, Netwerk Democratie, de Embassy of the North Sea, en de Vertegenwoordiging van de Europese Commissie/Europe Direct/ECI verzorgden we een festival paviljoen, getiteld Democratise Europe, met als thema ‘democratische vernieuwing’.

Buiten was het nog wat koud: maar binnen waren er veel geanimeerde discussies en verrassende ontmoetingen. EBN  bestuurslid Laura Frühmann (LF) blikt terug.

Vr: Wat sprak je het meest aan in het festival?

LF: De creativiteit! Het was hartverwarmend te zien hoeveel enthousiasme voor Europa er in alle clubs zit die meededen. Er was een enorm gevoel van saamhorigheid en er samen voor gaan. Er waren Europa-debatten, panels, quizzen; er werden Europa scenario workshops gehouden, posters en games gemaakt. Iedereen had het gevoel: We kunnen elkaar versterken. Er was heel veel uitwisseling, met goeie gesprekken, demonstratie van leuke voorbeelden en kruisbestuiving.  Belangrijke rode draad door het hele festival was dan ook te bezien hoe je allerlei mensen die iets constructiefs met Europa willen bij elkaar kunt brengen. En iedereen was bezig met de uitdaging wat we zelf kunnen bijdragen.

Vr: Het festival markeerde de aftrap van de Europese verkiezingen, wat was daarvan de toon?

LF: Energiek, toekomstgericht. Vanuit Brussel waren er Europese lijsttrekkers zoals Bas Eickhout van de Groenen aanwezig, Eurocommissaris voor Competitie Margrethe Vestager sprak. En er was een bijzondere sessie met EU Brexit onderhandelaar Michel Barnier, die een forse uithaal deed naar de afbraakpolitiek van mensen als Farage, en een warme oproep plaatste aan iedereen om veel meer te gaan staan voor Europese verworvenheden en niet terug te vallen in oude politiek van verharding, nationalisme en onnodige grenzen. Letterlijk zei hij: “Please take care of our Europe”…. Dat raakte me enorm. Het moment is nu toch echt gekomen dat mensen die iets met Europa willen er ook voor moeten gaan staan!

Vr: Wat is de inzet van de EBN?

LF: Constructief en verbindend: tussen oud en jong, en tussen ‘established’ en ‘nieuwe beweging’. Het is eigenlijk heel bijzonder te zien hoe loyaal we als oudere Europa vereniging zijn aan dat woord ‘beweging’ en nog steeds proberen te gaan ‘waar de beweging zit’. Onze eigen workshop ging dan ook over de vraag: welke veranderingen willen we zien in de wereld, wat doet Europa daaraan en wat doen we zelf? In die workshop kwam ook aan de orde hoe je van activisme en sociale beweging naar duurzame veranderingen in instituties komt: van demonstratie naar constructie. We hadden als speciale gast Devika Partiman, oprichter van Stem op een Vrouw, die ook nog eens extra benadrukte wat een bredere inzet van vrouwen in een positieve Europapolitiek kan betekenen.  Allemaal heel geïnspireerd. We moeten voorkomen dat onze generatie de deur gaat dichtdoen in Europa, zoals zangeres Amber Arcades tijdens het festival bezong in haar Goodnight Europe.

Als EBN trekken we daarom ook de komende weken en maanden op met onze vrienden uit andere netwerken die vooruit willen.

Beelden van het festival zijn terug te zien op YouTube, of via Facebook.

TALKING EUROPE with Margrethe Vestager:
https://www.youtube.com/watch?v=QNwF2qi6c5M

TALKING EUROPE with Bas Eickhout:
https://www.youtube.com/watch?v=QNwF2qi6c5M

TALKING EUROPE with Michel Barnier:
https://www.youtube.com/watch?v=zjbGzxfg9y0&t=537s

 

 

Europese BewegingEBN op Democracy Alive Festival (11-13 april, 2019)
read more

Alfred Mozer biografie boekpresentatie 28 februari 2019

Op 28 februari 2019 werd onder grote belangstelling in de Campus Den Haag van de Leidse Universiteit de nieuwe biografie Alfred Mozer, Duitser, Nederlander, Europeaan (1905-1979) ten doop gehouden.

Alfred Mozer (1905-1979) was een vroege en belangrijke voortrekker van de Europese beweging. Al qua afkomst en levensloop was hij een Europeaan, geboren in München als zoon van een Hongaarse vader en een Duitse moeder. Hij groeide op in een socialistisch milieu en werd een politiek actieve journalist. Hartstochtelijk verdedigde hij de zwakke Duitse democratie tegen het oprukkend nazisme. Al in 1933 moest hij naar Nederland vluchten. Zijn Duitse nationaliteit werd hem ontnomen, hij was ‘onwaardig Duitser te zijn’. Er volgden zeven jaren van politieke ballingschap in Amsterdam en daarna vijf oorlogsjaren in eenzame onderduik in Poortugaal bij Rotterdam. Na de oorlog werd hij Nederlander. Hij sloot zich aan bij de PvdA en werd daar de eerste Internationaal Secretaris. Daarnaast was hij actief in de Europese federalistische beweging en bouwde een indrukwekkend internationaal netwerk op. In 1958 werd hij politiek adviseur en kabinetschef van de eerste Nederlandse Eurocommissaris in Brussel, Sicco Mansholt.

Auteur en EBN lid Paul Weller ging in op Mozers leven en werk en hoe dit zich afspeelde tegen de achtergrond van dramatische ontwikkelingen in Europa: de Eerste Wereldoorlog, de ondergang van de Weimarrepubliek, de Tweede Wereldoorlog. De gevolgen hiervan ondervond hij aan den lijve. Het maakte hem na de oorlog tot een hartstochtelijk pleitbezorger van een verenigd Europa. Niet alleen vanwege de nieuwe dreigingen die voortvloeiden uit de Koude Oorlog, maar ook vanuit een voortdurende zorg over een mogelijke terugval naar oude en nieuwe vormen van eng nationalisme. Weller benadrukte hoe de studie van Mozer’s leven hem er opnieuw van bewust had gemaakt dat niets ‘onvermijdelijk is’: ‘Er waren keuzen, ook toen. Net als nu.’

De inleiding van de auteur werden gevolgd door drie reflecties op de belangrijkste dimensies van het leven van Alfred Mozer en de waarde van deze biografie voor de discussies over Europese ontwikkelingen.

Leiden Universiteit historicus Patrick Dassen plaatste de vroege publieke en politieke activiteiten van Mozer in de context van de Weimar Republiek. Historicus en voormalig Europarlementariër en PvdA Internationaal Secretaris Jan-Marinus Wiersma reflecteerde op de naoorlogse PvdA tijd van Mozer en Mozer’s unieke positie als Duitse Nederlander/Nederlandse Duitser, die als eerste PvdA Internationaal secretaris zijn eigen rol speelde in de relaties tussen sociaaldemocratische partijen in Europa en de vormgevende discussies in de sociaaldemocratie in Europa post-1945. Europarlementariër en huidig IS van de PvdA Kati Piri onderstreepte het belang van gepassioneerde Europeanen als Mozer  ging in op de relaties met het heden en de voortdurende intellectuele en praktische inzet die nodig is om het hoofd te bieden aan een aantal grote gedeelde Europese problemen, waarvoor ook historische kennis van de diverse ontwikkelingen in Europa van groot belang is.

Europese BewegingAlfred Mozer biografie boekpresentatie 28 februari 2019
read more

28 februari 2019: Boekpresentatie ‘Alfred Mozer, Duitser – Nederlander – Europeaan (1905-1979)’, biografie door Paul Weller

Graag nodigen wij u uit tot het bijwonen van de boekpresentatie van de biografie van Alfred Mozer:

Deze feestelijke bijeenkomst met seminar zal plaatsvinden op donderdag 28 februari a.s. van 16.00 tot 18.00 uur in het nieuwe gebouw van de Haagse Campus van de Leidse universiteit aan de Turfmarkt 99 in Den Haag (300 m. van Den Haag Centraal Station, richting Stadhuis).

Met medewerking van de auteur Paul Weller, en gastsprekers Patrick Dassen (historicus), Jan-Marinus Wiersma (Senior Visiting Fellow Clingendael, vml. MEP en internationaal secretaris PvdA) en Kati Piri (Europarlementariër).

Achtergrond

Alfred Mozer (1905-1979) was een vroege en belangrijke voortrekker van de Europese beweging. Al qua afkomst en levensloop was hij een Europeaan, geboren in München als zoon van een Hongaarse vader en een Duitse moeder. Hij groeide op in een socialistisch milieu en werd een politiek actieve journalist. Hartstochtelijk verdedigde hij de zwakke Duitse democratie tegen het oprukkend nazisme. Al in 1933 moest hij naar Nederland vluchten. Zijn Duitse nationaliteit werd hem ontnomen, hij was ‘onwaardig Duitser te zijn’. Er volgden zeven jaren van politieke ballingschap in Amsterdam en daarna vijf oorlogsjaren in eenzame onderduik in Poortugaal bij Rotterdam. Na de oorlog werd hij Nederlander. Hij sloot zich aan bij de PvdA en werd daar de eerste Internationaal Secretaris. Daarnaast was hij actief in de Europese federalistische beweging en bouwde een indrukwekkend internationaal netwerk op. In 1958 werd hij politiek adviseur en kabinetschef van de eerste Nederlandse Eurocommissaris in Brussel, Sicco Mansholt.

Mozers leven en werk speelden zich af tegen de achtergrond van dramatische ontwikkelingen in Europa: de Eerste Wereldoorlog, de ondergang van de Weimarrepubliek, de Tweede Wereldoorlog. De gevolgen hiervan ondervond hij aan den lijve. Het maakte hem na de oorlog tot een hartstochtelijk pleitbezorger van een verenigd Europa. Niet alleen vanwege de nieuwe dreigingen die voortvloeiden uit de Koude Oorlog, maar ook vanuit een voortdurende zorg over een mogelijke terugval naar oude en nieuwe vormen van eng nationalisme.

Alfred Mozer was een begenadigd en productief spreker en schrijver, die zijn opvattingen met overtuiging en humor overbracht. Dit boek vertelt het verhaal van zijn rijk en veelbewogen leven. Op beslissende momenten toonde hij grote moed en vastberadenheid. Van Duitser werd hij Nederlander en vervolgens een overtuigd Europeaan, die bijdroeg aan de opbouw van het huidige Europa.

Programma

Na een inleiding door de auteur (Paul Weller) zullen drie sprekers (Patrick Dassen, Jan-Marinus Wiersma en Kati Piri) vitale aspecten van het leven en werk van Alfred Mozer nader belichten.

Aanmelden

De toegang tot het seminar is gratis, maar aanmelding wordt op prijs gesteld. Bij volle zaal hebben deelnemers met een registratie voorrang.

RSVP via email: europesebewegingnl@hotmail.com, onder vermelding van Alfred Mozer boek-seminar.

We zien uit naar uw komst,

 

Paul Weller
Uitgeverij Matrijs
Europese Beweging Nederland
Foundation Max van der Stoel (waarin opgenomen de Alfred Mozer Stichting)

Europese Beweging28 februari 2019: Boekpresentatie ‘Alfred Mozer, Duitser – Nederlander – Europeaan (1905-1979)’, biografie door Paul Weller
read more

Coming to Texel: the International Democracy Alive Festival. An interview with Mads Hvid

In the lead up to the European Elections 2019, The European Movement International is the chief initiator of a big Democracy Fest, called Democracy Alive. Preparations are in full swing. We spoke with Mads Hvid, Head Projects and Campaigns, at the EMI office in Brussels, who is now busy around the clock with what already promises to become one of the Must-Go events of 2019.

Democracy Alive festival, that sounds quite exciting. How did the idea arise?

The idea of initiating a European Democracy Festival has been on our minds for a while. But when in February 2018, we held a democracy workshop for 100 activists and experts from all over Europe, and the idea also emerged among their main ideas for how to engage with Europeans, we decided that we had to move on it.

What are the main drivers of/motivators for this festival?

We want to create a space for Europeans to meet with both their elected representatives and with the organisations which everyday are working on influencing the direction of Europe to the benefit of the citizens. We were looking for a place where a fisherman from Texel can have a beer with an MEP from Romania and somebody working for an Italian environmental organization. We didn’t see such spaces anywhere, so we decided to create it.

Why Texel?

We were originally inspired by the Scandinavian tradition of Democracy Festivals. For many reasons these fests often take place on islands. It helps create a unique atmosphere being somewhere out of the ordinary.

We looked at several beautiful places around Europe, places with distinct and small communities, but relatively close to a major airport so it would be accessible for our international participants. Texel quickly became a place we considered seriously. A nd when we reached out to the potential host locations the local people of Texel were incredibly welcoming and constructive. We established a great relationship with the local municipality and tourist office, and they have been incredible partners all through the planning stages.

Since starting our frequent visits to Texel, we have continued to meet the many passionate people on the island, and this has only confirmed that our decision to base the festival on the island was the right one. We are also working as much as we can with local suppliers on everything: from the organizer pavilions and logistics to food trucks, accommodations and decorations. Texel has a vibrant local business scene, and it’s a delight to get to work with people who are so passionate about their home.

There is quite a bit of democratic ‘unrest’ in Europe these days -from yellow vests to new populist movements – how does the festival relate to all that?

We believe that calm and constructive dialogue is the essence of democracy. Unfortunatey, this is often lacking at the European level. DEMOCRACY ALIVE is our attempt to inspire more of such interactions by showing that it can be done; and that the fight for democratic progress can happen over a drink at a festival and not only in a sterile meeting room or on the streets.

What do you hope this festival will contribute to the European elections?

We hope it will be a great starting-shot for the European election campaign. Together with civil society and party activists from across Europe we will be making the final stretch before the elections and boosting motivation to get out the vote.

When would you call the festival a success?

We would be very happy if we have 3 days in April in which we see great conversations taking place and new relationships being forged. We hope everyone will leave with a feeling of hope and excitement about the upcoming elections, and a whole bunch of ideas of how to get fellow citizens feel the same.

If people wish to join, what are their options?

Several organisations have already signed up, from youth and women’s organisations to trade unions, businesses and NGOs – but we are still looking for more. So if your organisation wants to take part, please reach out to us by contacting us either by email or by going here:

https://www.democracyalive.eu/become_an_organiser

If you are looking for how to take part as an individual or if you wish to become a volunteer, www.DEMOCRACYALIVE.eu is the place to go.

See you on Texel in April!!!

 

Europese BewegingComing to Texel: the International Democracy Alive Festival. An interview with Mads Hvid
read more

Publiek kiest Volt Nederland tot EuroNederlander van het jaar 2018

Reinier van Lanschot en Laurens Dassen van Volt Nederland hebben vanavond de EuroNederlander van het jaar 2018 Award in ontvangst genomen. Dit gebeurde tijdens een feestelijke bijeenkomst van de Europese Beweging Nederland in Nieuwspoort, Den Haag. Deze bijzondere prijs wordt jaarlijks toegekend door de Europese Beweging Nederland aan Nederlanders die Europa actief onder de aandacht hebben gebracht en met hun inzet en activisme anderen hebben geïnspireerd. Een jury nomineert een aantal kandidaten, het publiek kiest online.

Het afgelopen jaar is door heel Europa een beweging van jongeren opgestaan die zichzelf in sneltreinvaart als nieuwe progressieve beweging voor Europa presenteren. Met zes samenhangende kernagenda’s (Burgeremancipatie, Slimme Staat, Echte Gelijkheid, Economische Renaissance, Wereldwijde Balans harten veroverd van mensen die met Europa, Hervorm en Versterk de Europese Unie) heeft Volt al vele harten veroverd van mensen die vooruit willen: niet op een eiland, maar midden in de wereld en met het oog op de toekomst.

Uit het juryrapport: “De Volt jongeren zijn van de Erasmus generatie en willen vooruit. Ze hebben besloten niet te wachten tot de grote kluwen van samenhangende uitdagingen in de wereld en in Europa door iemand anders of door de instituties wordt opgelost. Ze willen zelf aan de bak. Het enthousiasme waarmee deze – vooralsnog volledig vrijwillige – organisatie mensen tot in de late uren weet te mobiliseren voor een betere toekomst wekt grote waardering. Volt’s werkwijze is vanaf dag 1 pan-Europees… en dat blijkt dus te kunnen.”

De andere genomineerden waren:

  • Flor Avelino, Wetenschappelijk directeur Transition Academy, DRIFT, Erasmus Universiteit
  • Adriaan Korthuis, Climate Focus
  • Luuk van Middelaar, historicus, filosoof, hoogleraar Universiteit Leiden, columnist
  • Jesse Pinster, Europa-verslaggever BNR Nieuwsradio

Over de genomineerden kunt u meer lezen via www.europesebeweging.nl/nominaties-euronederlander-award-2018-bekend/

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Mark Zellenrath (0683985645) en Godelieve van Heteren (0655197342)

Europese BewegingPubliek kiest Volt Nederland tot EuroNederlander van het jaar 2018
read more